Sơ Đồ Mạch Điện (Phần 2): Mạch Điều Khiển Máy Bơm Bằng Nút Nhấn

Chào các bạn! Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào việc chuyển đổi mạch điều khiển máy bơm từ chế độ đóng cắt trực tiếp bằng aptomat sang chế độ điều khiển gián tiếp sử dụng công tắc tơ (contactor) và nút nhấn. Đây là bước cải tiến quan trọng để tăng tính linh hoạt, an toàn và khả năng tự động hóa của hệ thống.

Việc chuyển sang điều khiển gián tiếp bằng công tắc tơ và nút nhấn sẽ:

• Tăng an toàn: Cách ly thao tác người dùng khỏi mạch cao áp.
• Linh hoạt: Dễ tích hợp với các thiết bị điều khiển bổ sung (cảm biến, timer).
• Bền vững: Giảm hao mòn cơ khí trên aptomat.

Đây là một mạch điều khiển máy bơm đơn giản bao gồm aptomat để đóng mở nguồn điện, rơ le nhiệt để bảo vệ quá nhiệt cho động cơ, và một động cơ ba ph với công dụng là một máy bơm nước.

Để có thể chuyển mạch này thành một mạch có điều khiển, cụ thể là điều khiển thông qua nút nhấn việc đầu tiên cần làm là thêm vào mạch contactor điện, đóng mở khi cuộn hút của contactor điện được cấp điện. Mạch sau khi thêm contactor điện sẽ như hình bên dưới.

Tiếp theo để điểu khiển máy bơm qua công tắc tơ chúng ta cần tạo ra mạch điều khiển 100V để cấp nguồn cho cuộn hút contactor. Và với mạch relay sử dụng điện áp 24 V thì chúng ta cần trích thêm mạch 24 V cho mạch điều khiển.

Trước với mỗi mạch điều khiển ta sẽ thêm một aptomat tép nhỏ để đóng cắt, bảo vệ quá tải và ngắn mạch.

Sau khi có mạch điều khiển 24V thì ta sẽ sử dụng relay, cuộn hút, nút ấn để tạo mạch điều khiển như hình bên dưới. Ta sẽ sử dụng relay trung gian RY điện áp cuộn hút 24V , và mạch tự giữ sử dụng nút ấn thường mở với chức năng start và nút ấn thường đóng với chức năng stop như hình bên dưới.

Tiếp theo sử dụng tiếp điểm của relay RY để điểu khiển cấp điện cho cuộn hút contactor trong mạch điều khiển 100V.

Khi nhấn nút khởi động (PB1, thường mở) trong mạch điều khiển 24V, dòng điện từ P24 qua PB2 (thường đóng) đến cuộn hút relay trung gian RY, kích hoạt RY và đóng tiếp điểm phụ RY (NO) để duy trì mạch tự giữ. Đồng thời, tiếp điểm phụ RY (NO) trong mạch điều khiển cấp nguồn 100V cho cuộn hút contactor MS (A1-A2). Khi MS được kích hoạt, các tiếp điểm lực MS trong mạch động lực đóng, cung cấp điện ba pha qua rơ le nhiệt đến động cơ, khởi động máy bơm.

Ngược lại, khi nhấn nút dừng (PB2, thường đóng) trong mạch điều khiển 24V, mạch tự giữ bị cắt, cuộn hút RY mất điện, dẫn đến tiếp điểm phụ RY mở. Điều này ngắt nguồn 100V đến cuộn hút MS, khiến các tiếp điểm lực MS mở, cắt nguồn điện ba pha đến động cơ, và máy bơm dừng hoạt động.

Kết luận

Chúng ta đã thiết kế thành công mạch điều khiển máy bơm sử dụng công tắc tơ và nút nhấn, với cấu trúc rõ ràng gồm mạch động lực (contactor, rơ le nhiệt) và mạch điều khiển (relay, nút nhấn, nguồn 24V). Mạch này đảm bảo an toàn, dễ vận hành và sẵn sàng mở rộng cho các ứng dụng tự động hóa.

Trong bài viết tiếp theo, chúng ta sẽ tích hợp tín hiệu từ cảm biến và thêm các mạch an toàn để nâng cao độ tin cậy. Bài viết tham khảo từ: https://taroimo-lifestyle.com

Hãy tiếp tục theo dõi những bài viết tiếp theo của VJAU nhé.

Xuân Thanh